భారతదేశ కార్మిక రంగంలో దశాబ్దాలుగా ఎదురుచూస్తున్న భారీ సంస్కరణలు ఇప్పుడు వాస్తవ రూపం దాల్చబోతున్నాయి. కేంద్ర ప్రభుత్వం పాత కార్మిక చట్టాలను పూర్తిగా మారుస్తూ నాలుగు ప్రధాన కొత్త లేబర్ కోడ్స్ (New Labour Codes) అమలుకు సిద్ధం చేసింది. ఈ సంస్కరణల లక్ష్యం: దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న 40 కోట్లకు పైగా కార్మికులకు ఒకే రకం హక్కులు, రక్షణ, వేతనాలు, మరియు సామాజిక భద్రతను కల్పించడం.
ఈ కొత్త చట్టాలు అమల్లోకి రాగానే వ్యవస్థ పూర్తిగా మారిపోనుంది. వర్కర్స్ జీవితం సులభమవుతుంది, పరిశ్రమలలో పారదర్శకత పెరుగుతుంది, చిన్న కంపెనీల నుండి పెద్ద కంపెనీల వరకు ప్రతి స్థాయిలో కొత్త నియమాలు విధించబడతాయి.
మరి ఈ కొత్త లేబర్ కోడ్స్లో ఉన్న ముఖ్యమైన మార్పులు ఏమిటో వివరంగా తెలుసుకుందాం.
కొత్త లేబర్ కోడ్స్ — మొత్తం నాలుగు ప్రధాన చట్టాలు
కేంద్ర ప్రభుత్వం నాలుగు ప్రధాన కోడ్స్ను సిద్ధం చేసింది:
- Wages Code (వేతన కోడ్)
- Social Security Code (సామాజిక భద్రత కోడ్)
- Occupational Safety, Health & Working Conditions Code — OSHWC (పనిస్థల భద్రత & పరిస్థితులు)
- Industrial Relations Code (పరిశ్రమ సంబంధాలు)
ఇవన్నీ కలిపే లక్ష్యం— దేశంలోని ప్రతి కార్మికుడికి సమాన హక్కులు, సముచిత వేతనం, మరియు అర్హమైన రక్షణను అందించడం.
🔹 కొత్త లేబర్ కోడ్స్లో ముఖ్యమైన మార్పులు
1) కనీస వేతనాలు — ప్రతి కార్మికుడికి హామీ
ఇక నుంచి దేశంలో ఏ రంగంలో పని చేసినా, ప్రతి ఉద్యోగికి కచ్చితంగా కనీస వేతనం లభించాలి.
- ఇండస్ట్రీ చిన్నదైనా, పెద్దదైనా,
- ఉద్యోగం తాత్కాలికమో, శాశ్వతమో,
కనీస వేతనం చెల్లించడం తప్పనిసరి.
ఇది ప్రత్యేకించి అన్-ఆర్గనైజ్డ్ వర్కర్స్కు పెద్ద వరంగా మారనుంది.
2) అపాయింట్మెంట్ లెటర్ తప్పనిసరి
కొత్తగా జాబ్లో చేరుతున్న ప్రతి ఉద్యోగికి కంపెనీ తప్పనిసరిగా Appointment Letter ఇవ్వాలి.
దీంతో:
- జాబ్ సెక్యూరిటీ పెరుగుతుంది
- ఉద్యోగ నిబంధనలు స్పష్టత చెందుతాయి
- కార్మికులు తమ హక్కులను అర్థం చేసుకుంటారు
3) మహిళలకు సమాన హక్కులు & నైట్ షిఫ్ట్ అవకాశం
కొత్త చట్టం ప్రకారం మహిళలకు:
- సమాన పనికి సమాన వేతనం
- నైట్ షిఫ్ట్లో పని చేసే అవకాశం (సురక్షిత పరిస్థితులతో)
దీంతో మహిళలకు మరిన్ని ఉద్యోగ అవకాశాలు, మరింత ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యం లభిస్తుంది.
4) సామాజిక భద్రతా వ్యవస్థ విస్తరణ
ఇది కొత్త లేబర్ కోడ్స్లో అత్యంత ముఖ్యమైన అంశం.
ఇకపై సామాజిక భద్రత (Social Security) పొందే వారు:
- అన్ఆర్గనైజ్డ్ వర్కర్లు
- గిగ్ వర్కర్లు (Swiggy, Zomato, Uber వంటివి)
- ప్లాట్ఫామ్ వర్కర్లు
- నిర్మాణ కార్మికులు
- కూలీలు
అంటే ఇప్పటి వరకు PF, ESIC, బీమా వంటి స్కీమ్లకు దూరంగా ఉన్న వర్గాలు కూడా రక్షణ దారిలోకి వస్తాయి.
5) గ్రాట్యుటీ—ఫిక్స్డ్ టర్మ్ ఉద్యోగులకు పెద్ద గుడ్ న్యూస్
ఇప్పటి వరకు గ్రాట్యుటీ కోసం 5 సంవత్సరాల సర్వీస్ అవసరం ఉండేది.
కానీ కొత్త లేబర్ కోడ్ ప్రకారం:
👉 ఫిక్స్డ్ టర్మ్ ఉద్యోగులు కేవలం 1 సంవత్సరం పని చేసినా గ్రాట్యుటీకి అర్హులు.
ఇది ఐటీ, ప్రైవేట్ కంపెనీలు, కాంట్రాక్ట్ ఉద్యోగులకు ప్రత్యేకంగా ఉపయోగపడుతుంది.
6) ఓవర్టైమ్కు రెట్టింపు వేతనం
సాధారణ పని గంటలకు మించిన పని చేస్తే:
👉 కంపెనీ 2X రెట్టు వేతనం చెల్లించాలి.
ఇది IT, ఫ్యాక్టరీలు, మాన్యుఫాక్చరింగ్, సర్వీస్ రంగాలలో పనిచేసేవారికి పెద్ద బెనిఫిట్.
7) 40 ఏళ్లు పైబడిన వారికి ఉచిత వార్షిక ఆరోగ్య పరీక్షలు
ప్రతి కంపెనీ తమ ఉద్యోగుల కోసం —
👉 ఉచిత హెల్త్ చెక్-అప్
ఇయ్యాలి (40+ వయసు వారికి).
ఇది ఉద్యోగుల ఆరోగ్య సంరక్షణలో ఒక పెద్ద అడుగు.
8) ప్రమాదకర రంగాల కార్మికులకు 100% భద్రత హామీ
గనులు, కెమికల్ ఫ్యాక్టరీలు, భారీ పరిశ్రమలు వంటి ప్రమాదకర రంగాల్లో పనిచేసేవారికి:
- ప్రత్యేక భద్రతా పరికరాలు
- అత్యవసర మెడికల్ కేర్
- బీమా రక్షణ
ఇవి అన్నీ తప్పనిసరి చేయబడ్డాయి.
🔹 కొత్త కోడ్స్ వల్ల లాభాలు ఏమిటి?
✔ MSME రంగానికి పెద్ద ప్రయోజనం
చిన్న, మధ్య తరహా కంపెనీలకూ నియమాలు క్లియర్ అవుతున్నాయి.
అడ్మినిస్ట్రేటివ్ గందరగోళం తగ్గుతుంది.
✔ వర్కర్స్కు హామీ ఇచ్చే సామాజిక భద్రత
పహిల్సారి:
- గిగ్ వర్కర్లు
- పనికోసం రోజూ బయట తిరిగే ఫ్రీలాన్స్ లైక్ వర్కర్లు
ఇవరికీ PF, బీమా, ESIC లాంటి రక్షణ లభిస్తుంది.
✔ IT & ITES ఉద్యోగులకు స్పష్టమైన టైమ్లైన్
ఇప్పటి నుండి కంపెనీలు:
👉 ప్రతి నెల 7వ తేదీలోపు వేతనం తప్పకుండా చెల్లించాలి.
జీతం ఆలస్యం సమస్యలు తగ్గుతాయి.
✔ ఓవర్టైమ్కు రెట్టింపు వేతనం
ఉద్యోగులు చేస్తున్న అదనపు పని విలువ పెరుగుతుంది.
✔ మహిళలకు మరిన్ని అవకాశాలు
రాత్రి షిఫ్ట్లలో సురక్షితంగా పనిచేసే అవకాశం పొందడం వల్ల:
- IT
- బ్యాంకింగ్
- BPO
- సెక్యూరిటీ
రంగాల్లో మహిళల శాతం పెరుగుతుంది.
✔ కార్మిక హక్కులకు అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలు
కొత్త కోడ్స్ లక్ష్యం — భారత కార్మిక వ్యవస్థను అభివృద్ధి చెందిన దేశాల తరహాలో మార్చడం.
🔹 దేశ నిర్మాణంలో కార్మికుల పాత్రకు గౌరవం
ఈ కొత్త లేబర్ కోడ్స్ అమల్లోకి రాగానే:
- కార్మికుల జీవన ప్రమాణం మెరుగవుతుంది
- ఉద్యోగ అవకాశాలు పెరుగుతాయి
- వేతన అసమానతలు తగ్గుతాయి
- ఉద్యోగ భద్రత పెరుగుతుంది
- సామాజిక భద్రత అందరికీ చేరుతుంది
ప్రతి కార్మికుడు దేశ నిర్మాణంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాడని ప్రభుత్వం ఈ చట్టాల ద్వారా స్పష్టంగా చెప్పింది.
సారాంశం
కొత్త లేబర్ కోడ్స్ అమల్లోకి రావడం భారత కార్మిక రంగానికి ఒక పెద్ద మైలురాయి. ఇది కేవలం చట్టాల మార్పు మాత్రమే కాదు— ఒక భారీ సామాజిక మార్పు. వర్కర్స్కు రక్షణ, పారదర్శకత, మరియు గౌరవం అందేలా వ్యవస్థ మొత్తం మార్చటమే ఈ సంస్కరణల అసలు ఉద్దేశ్యం.
మొత్తం మీద, ఈ చట్టాలు అమలైతే భారత్ అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు దగ్గర అవుతూ, 2047 వికసిత భారత్ లక్ష్యానికి మరో అడుగు ముందుకు వేస్తుంది.
Leave a Reply